Gruczoly Meiboma sa duzymi gruczolami lojowymi, znajdujacymi sie w tarczkach powiek.
Gruczoly te aktywnie syntezuja i wydzielaja lipidy oraz bialka, ktore sa dostarczane do brzegu
gornej i dolnej powieki. Lipidy z gruczolow tworza faze tluszczowa filmu lzowego, zwiekszaja
jego stabilnosc i zapobiegaja jego parowaniu.
Gruczoly Meiboma, w przeciwienstwie do innych
gruczolow lojowych, nie maja bezposredniego
kontaktu z mieszkami wlosowymi.
Kazdy gruczol Meiboma sklada sie z wielu gron wydzielania
zawierajacych "meibocyty" (komorki wydzielajace
gruczolow Meiboma), kanaliki boczne, kanal centralny
i kanalik koncowy, ktory otwiera sie w tylnej czesci
brzegu powieki. Liczba i objetosc gruczolow Meiboma
jest wieksza w gornej powiece w porownaniu z dolna,
ale relatywny wplyw czynnosciowy gornych i dolnych
gruczolow powieki na film lzowy pozostaje do zbadania.
Nie okreslono rowniez zrodla/zrodel komorek macierzystych
tych gruczolow.
Gruczoly Meiboma sa gesto unerwione, a ich funkcja
jest regulowana przez androgeny, estrogeny, progestyny,
kwas retinowy oraz czynniki wzrostowe i prawdopodobnie
przez neuroprzekazniki. Gruczoly produkuja lipidy
polarne i niepolarne w zlozonym oraz niezupelnie wyjasnionym
procesie. Lipidy te sa wydzielane do kanalika
w procesie holokrynowym. Dostarczanie wydzieliny lojowej
gruczolow do brzegu powieki wystepuje przy skurczu
miesnia podczas ruchu powieki.
Dysfunkcja gruczolow Meiboma jest spowodowana
glownie przez zamkniecie (zaczopowanie) koncowego
kanalika zgestniala, nieprzezroczysta wydzielina lojowa,
zawierajaca zrogowacialy material komorkowy. Jest to spowodowane
nadmiernym rogowaceniem nablonka kanalika
i zwiekszona lepkoscia wydzieliny gruczolow (Ryc. 2).
Wplyw na ten obstrukcyjny proces maja czynniki
endogenne, takie jak wiek, plec i zaburzenia hormonalne,
a takze czynniki egzogenne, takie jak leki stosowane
miejscowo. Zamkniecie moze prowadzic do torbielowatych
rozszerzen wewnatrzgruczolowych, zaniku
meibocytow (komorek lojowych), zaniku gruczolow
i do hyposekrecji - objawow, ktore zwykle nie sa wywolywane
przez komorki zapalne. Koncowym efektem
MGD jest zmniejszona obecnosc wydzieliny lojowej na
brzegu powieki i w filmie lzowym.
Wynikiem niedoboru lipidow moze byc zwiekszone
parowanie, hiperosmolarnosc i niestabilnosc filmu lzowego,
zwiekszony wzrost bakterii na brzegu powieki, suche
oko z powodu nadmiernego parowania filmu lzowego
(EDE - Evaporative Dry Eye) oraz uszkodzenie i zapalenie
powierzchni oka.
Podsumowujac, MGD jest niezwykle istotnym,
czesto niedocenianym stanem i prawdopodobnie stanowi najczestsza przyczyne zespolu suchego oka.
