Lipidy filmu lzowego oraz interakcja lipidy-bialka w stanach fizjologii i patologii

Gruczoly Meiboma sa glownym zrodlem lipidow dla filmu lzowego czlowieka. Wydzieliny
gruczolow Meiboma skladaja sie z mieszaniny roznorodnych lipidow polarnych i niepolarnych zawierajacych cholesterol i estry woskowe, diestry, trojglicerydy, wolny cholesterol, wolne kwasy tluszczowe i fosfolipidy. Wydzielina gruczolow Meiboma tworzy warstwe tluszczowa filmu lzowego i ogranicza parowanie fazy wodnej, zachowuje klarowna powierzchnie optyczna oraz tworzy bariere chroniaca oko przed czynnikami mikrobiologicznymi i substancjami organicznymi, takimi jak kurz i pylki.






Proponowany model ludzkiego filmu lzowego jest przedstawiony na rysunku nr 3. Model ten obejmuje bialka (np. lipokalina, lizozym, powierzchniowo czynne bialka B i C) znajdujace sie pomiedzy i (lub) zaabsorbowane przez warstwe lipidowa. Te wzajemne oddzialywania bialek wydaja sie wplywac na wlasciwosci fizyczne i naprezenia powierzchni warstwy lipidowej filmu lzowego. Proponowany model cechuje rowniez bardzo dlugi lancuch (O-acyl)-omega-hydroksy kwasow tluszczowych, ktore moga miec udzial w tworzeniu sie posredniej, lipidowej podwarstwy powierzchniowo czynnej, miedzy zewnetrznymi, niepolarymi lipidami i wodna warstwa filmu lzowego. Sklad lipidowy wydzieliny gruczolow Meiboma u osob

zdrowych jest podobny, lecz moze sie roznic u osob z dysfunkcja gruczolow Meiboma. Niektore z tych roznic moga byc wynikiem zwiekszonej obecnosci niektorych typow bakterii komensalicznych w powiekach, ktore moga hydrolizowac lipidy. Zdolnosc antybiotykow do hamowania bakteryjnych enzymow lipolitycznych moglaby czesciowo wyjasnic skutecznosc tego typu lekow w leczeniu MGD. Profile lipidow w wydzielinie gruczolow Meiboma u czlowieka roznia sie od lipidow w filmie lzowym. Trzeba zaznaczyc, ze calkowite i wzgledne ilosci lipidow polarnych w wydzielinie gruczolow Meiboma oraz w filmie lzowym nie sa dotychczas okreslone.

Inna cecha lipidow filmu lzowego jest ich istotny wplyw na komfort noszenia soczewek kontaktowych, a takze na tworzenie sie osadow na soczewkach.Mozliwe jest, ze samo noszenie soczewek kontaktowych moze uszkodzic gruczoly Meiboma i (lub) warstwe lipidowa oraz prowadzic do zwiekszonego parowania filmu lzowego i dyskomfortu powierzchni oka.