Badania diagnostyczne MGD powiazanej
z zespolem suchego oka

Dwustopniowe badania sa zalecane w MGD powiazanej z zespolem suchego oka. Pierwszym etapem jest badanie, ktore pozwoli odroznic osoby zdrowe od pacjentow cierpiacych na wszelkiego typu zespol suchego oka. Drugi etap obejmuje diagnostyke pozwalajaca odroznic MGD powiazana z nadmiernym parowaniem filmu lzowego (EDE), od suchosci oka z niedoboru fazy wodnej (TDDE).
Proponowane sa dwa badania: jedno wlasciwe dla lekarzy pracujacych w poradni okulistycznej ogolnej, a drugie dla prowadzacych badania w jednostce wyspecjalizowanej w chorobach powierzchni oka. Wiarygodnosc proponowanych testow rozni sie w zaleznosci od poziomu wyposazenia poradni. Ponizej podana jest sekwencja badan odpowiednich do wykonania w poradni ogolnej, w celu oceny choroby powierzchni oka powiazanej z MGD:

1. Rozdanie kwestionariusza dotyczacego objawow.
2. Pomiar czestosci mrugania i wyliczenie przerwy miedzy mrugnieciami.
3. Pomiar wysokosci dolnego menisku lzowego.
4. Pomiar osmolarnosci lez (jesli dostepne).
5. Zakroplenie fluoresceiny i pomiar czasu przerwania
filmu lzowego (TFBUT) oraz wyliczenie wskaznika ochrony powierzchni oka.
6. Ocena zabarwienia fluoresceina rogowki i spojowki.
7. Test Schirmera lub zastepczy (test nitka nasaczona czerwienia fenolowa).

Dodatni (nieprawidlowy) wynik testow 1, 4, 5 i 6 wskazuje czesciowo na zespol suchego oka, bez okreslenia, czy jest to zespol suchego oka z niedoboru fazy wodnej, czy z nadmiernego parowania filmu lzowego. Istnieje mozliwosc rozpoznania zespolu suchego oka z niedoboru fazy wodnej poprzez wykonanie testu Schirmera. 8. Jesli MGD (objawowa/bezobjawowa) nie zostala rozpoznana w czasie poprzedniej wizyty, moze zostac oceniona na koncu obecnego badania w nastepujacy sposob:
. Ocena ilosciowa cech morfologicznych powieki.
. Wydzielanie: ocena droznosci gruczolow Meiboma i jakosci ich wydzieliny.
. Meibografia: ilosciowa ocena zaniku gruczolow.

Jezeli wyniki testow sugeruja rozpoznanie ogolnej suchosci oka, a badania przeplywu lez oraz objetosci sa prawidlowe, jest to zespol suchego oka z powodu nadmiernego parowania, a ilosciowa ocena MGD wskaze udzial w niej gruczolow Meiboma. Ten etap badania pozwala takze rozpoznac objawowa MGD, z barwieniem sie powierzchni oka lub bez barwienia oraz z suchoscia oka lub bez suchosci. Ilosciowe wyniki kazdego badania moga byc wykorzystane, by monitorowac chorobe podczas leczenia. "Idealna" lub pelna seria badan dla specjalistow w dziedzinie rogowki lub dla badaczy zaangazowanych w badania kliniczne jest takze zaproponowana dla poradni, ktore maja dostep do sprzetu pozwalajacego na szersza diagnostyke. Niektore z wymienionych badan sa alternatywne i maja profil bardziej naukowy. Ponownie sugeruje sie, by rozpoznanie bylo przeprowadzone w dwoch etapach: by najpierw zdiagnozowac ogolnie zespol suchego oka, a nastepnie jego podkategorie ze stopniem MGD. Ta seria badan polega na ocenie objawow (OSDI:Ocular Surface Disease Index OSDI; DEQ:Dry Eye Questionnair) i pomiarze osmolarnosci, wydzielania, objetosci, stabilnosci oraz parowania lez. Badania uszkodzenia powierzchni oka, takie jak barwienie rogowki i spojowki, sa rowniez zawarte w tej serii badan. Badania mediatorow zapalnych, obecnosci markerow komorek zapalnych i inne analizy bialek oraz lipidow za pomoca spektrometrii mas moga rowniez byc zastosowane, by dostarczyc informacji dotyczacych ogolnego stanu zapalnego powierzchni oka, mimo ze do dzis zaden specjalny zwiazek z MGD nie jest znany. Specyficzne metody badania wytwarzania lez, w celu zdiagnozowania zespolu suchego oka z niedoborem fazy wodnej, rowniez sa zalecane.